Ăn mày cũng phải học kinh tế – Đây là câu chuyện về ý tưởng kinh doanh tay ăn mày với khả năng kiếm tiền và kiến thức kinh doanh như một doanh nhân có bằng IBM , Câu chuyện được lan truyền trên Internet đã mấy năm nay và vẫn ấn tượng với nó đến bây giờ . Dù không biết tác giả là ai , có hư cấu hay không nhưng những phân tích trong bài viết này là rất đáng suy ngẫm . Xin cảm ơn “ tay ăn mày ” – xin chia sẻ với bạn đọc câu chuyện này .
Tôi kể câu chuyện này chính bởi ý nguyện của tay ăn mày đó .
Tôi xách túi đồ nhãn hiệu Levi’s ra khỏi Plaza rồi đứng lại ở cửa chờ bạn . Một tay ăn mày chuyên nghiệp phát hiện ra tôi , sán tới đứng trước mặt . Câu chuyện của tôi chỉ có thế thôi . Thế nhưng tay ăn mày đã dạy tôi một bài học kinh tế còn sâu sắc hơn một khoá học tại chức kinh tế ở trường .
– Xin anh … cho tôi ít tiền đi !
Tôi đứng đó chả có việc gì nên tiện tay vứt cho hắn đồng tiền xu , rồi bắt chuyện cùng nhau . Ăn mày rất thích kể lể .
– Tôi chỉ ăn mày quanh khu mua sắm này thôi , anh biết không ? Tôi chỉ liếc một phát là thấy anh ngay . Đi mua Levi’s ở Plaza chắc chắn nhiều tiền …
– Hả? Ông cũng hiểu đời phết nhỉ ! – Tôi ngạc nhiên.
– Làm ăn mày , cũng phải ăn mày cho nó có khoa học – Ông ta bắt đầu mở máy .
Tôi ngẫm nghĩ một lát , thấy thú vị bèn hỏi :
– Thế nào là ăn mày một cách khoa học ?
Tôi nhìn kỹ ông ta , đầu tóc rối bù , quần áo rách nát , tay gầy giơ xương , nhưng lại sạch sẽ . Ông ta giảng giải :
– Ai chẳng sợ và ghét ăn mày , nhưng tôi tin anh không ghét tôi , tôi đoan chắc điều đó . Đấy là điểm tôi khác biệt với những thằng ăn mày khác .
Tôi gật đầu đồng ý , đúng là tôi không ghét ông ta , nên tôi đang nói chuyện với ông ta đấy thôi .
– Tôi biết phân tích SWOT , những ưu thế , bất lợi , những cơ hội và nguy cơ . Đối mặt với những thằng ăn mày là đối thủ cạnh tranh của tôi , ưu thế (Strengths) của tôi là tôi không làm người ta phản cảm , lánh sợ . Cơ hội (Opportunities) và nguy cơ (Threats) thì chỉ là những yếu tố điều kiện bên ngoài thuộc về hoàn cảnh , có thể là dân số ở đây đông hay vắng , thành phố có quyết định chỉnh trang đô thị , dẹp hè phố chăng …
– … ???
– Tôi đã từng tính toán rất cụ tỉ (cụ thể và tỉ mỉ) rằng , khu vực thương mại này người qua lại đông , mỗi ngày khoảng mười nghìn người , nghèo thì nhiều lắm , nhưng người giàu còn nhiều hơn . Trên phương diện lý luận thì giả như mỗi ngày tôi xin được mỗi người một đồng xu một nghìn đồng , thì mỗi tháng thu nhập của tôi đã được ba trăm triệu đồng . Nhưng thực tế thì đâu phải ai cũng cho ăn mày tiền , mà một ngày làm sao tôi đi xin được mười nghìn lượt người . Vì thế , tôi phải phân tích , ai là khách hàng mục tiêu của tôi , đâu là khách hàng tiềm năng của tôi .
Ông ta lấy giọng nói tiếp :
– Ở khu Plaza này thì khách hàng mục tiêu của tôi chiếm khoảng 30% số lượng người mua sắm , tỉ lệ thành công khoảng 70% . Lượng khách hàng tiềm năng chiếm khoảng 20% , tỉ lệ thành công trên đối tượng này khoảng 50% . Còn lại 50% số người , tôi chọn cách là bỏ qua họ , bởi tôi không có đủ thời gian để tìm vận may của mình với họ , tức là xin tiền họ.
– Thế ông định nghĩa thế nào về khách hàng của ông ? – Tôi căn vặn .
– Trước tiên , khách hàng mục tiêu nhé . Thì những nam thanh niên trẻ như anh đấy , có thu nhập , nên tiêu tiền không lưỡng lự . Ngoài ra các đôi tình nhân cũng nằm trong đối tượng khách hàng mục tiêu của tôi , họ không thể mất mặt trước bạn khác phái , vì thế đành phải ra tay hào phóng . Rồi tôi chọn các cô gái xinh đẹp đi một mình là khách hàng tiềm năng , bởi họ rất sợ bị lẽo đẽo theo , chắc chắn họ chọn cách bỏ tiền ra cho rảnh nợ .
Hai đối tượng này đều thuộc tầm tuổi 20-30 . Nếu tuổi khách hàng nhỏ quá , họ không có thu nhập , mà tuổi già hơn , thì họ có thể đã có gia đình , tiền bạc bị vợ cầm hết rồi . Những ông chồng đó biết đâu có khi đang âm thầm tiếc hận rằng không thể ngửa tay ra xin tiền của tôi ấy chứ !
– Thế thì mỗi ngày ông xin được bao nhiêu tiền ?
– Thứ hai đến thứ sáu , sẽ kém một chút , khoảng hai trăm nghìn . Cuối tuần thậm chí có thể 4-500 nghìn .
– Hả ? Nhiều vậy sao ?
Thấy tôi nghi ngờ , ông ta tính cho tôi thấy :
– Tôi cũng khác gì anh , tôi cũng làm việc tám giờ vàng ngọc . Buổi sáng từ 11h đến tối 7h , cuối tuần vẫn đi làm như thường . Mỗi lần ăn mày một người tôi mất khoảng 5 giây , trừ đi thời gian tôi đi lại , di chuyển giữa các mục tiêu , thường một phút tôi xin được một lần được một đồng xu 1 nghìn , 8 tiếng tôi xin được 480 đồng một nghìn , rồi tính với tỉ lệ thành công 60% [ (70%+50%)÷2 ] thì tôi được khoảng 300 nghìn . Chiến lược ăn mày của tôi là dứt khoát không đeo bám khách chạy dọc phố .
Nếu xin mà họ không cho , tôi dứt khoát không bám theo họ . Bởi nếu họ cho tiền thì đã cho ngay rồi , nếu họ cho vì bị đeo bám lâu , thì tỉ lệ thành công cũng nhỏ . Tôi không thể mang thời gian ăn mày có giới hạn của tôi để đi lãng phí trên những người khách này , trong khi tôi có thể xoay ngay sang mục tiêu bên cạnh .
Trời , tay ăn mày này có đầu óc quá đi , phân tích như thể giám đốc kinh doanh hoặc giám đốc tiếp thị vậy .
– Ông nói tiếp đi ! – Tôi hào hứng .
– Có người bảo ăn mày có số may hay xui , tôi không nghĩ thế . Lấy ví dụ cho anh nhé , nếu có một thanh niên đẹp trai và một phụ nữ xinh đẹp đứng trước cửa shop đồ lót mỹ phẩm , thì anh sẽ chọn ai để ăn mày ?
Tôi ngẫm nghĩ rồi bảo , tôi không biết .
– Anh nên đi đến xin tiền anh thanh niên kia . Vì đứng bên anh ta là một phụ nữ đẹp , anh ta chẳng lẽ lại không cho ăn mày tiền . Nhưng nếu anh đi xin cô gái đẹp , cô ta sẽ giả vờ là ghê sợ anh rồi lánh xa anh . Thôi cho anh một ví dụ nữa : Hôm nọ đứng ở cửa siêu thị BigC có một cô gái trẻ tay cầm túi đồ vừa mua từ siêu thị , một đôi nam nữ yêu nhau đang đứng ăn kem và một anh chàng đóng bộ công chức chỉnh tề , tay xách túi đựng máy tính xách tay . Tôi chỉ nhìn họ ba giây , sẽ không ngần ngừ bước thẳng tới mặt cô gái trẻ xin tiền , cô gái cho tôi hẳn hai đồng xu , nhưng ngạc nhiên hỏi tôi tại sao chỉ xin tiền có mỗi cô ta .
Tôi trả lời rằng , cái đôi tình nhân kia đang ăn , họ không tiện rút ví ra cho tiền , anh kia trông có vẻ lắm tiền , trông như sếp nhưng vì thế trên người họ thường không có sẵn tiền lẻ . Còn cô vừa mua sắm ở siêu thị ra , cô tất còn ít tiền thừa , tiền lẻ .
Chí lý , tôi càng nghe tay ăn mày nói càng tỉnh cả người ra .
– Cho nên tôi bảo rồi , tri thức quyết định tất cả !
Tôi nghe sếp tôi nói bao lần câu này , nhưng đây là lần đầu tôi nghe một thằng ăn mày nói câu này .
– Ăn mày cũng phải mang tri thức ra mà ăn mày . Chứ ngày ngày nằm ệch ra ở xó chợ , cầu thang lên đường vượt giao lộ , xin ai cho được tiền ? Những người đi qua giao lộ , chạy qua cổng chợ đều vội vàng hoặc cồng kềnh , ai ra đấy mà chơi bao giờ , ra đấy xin chỉ mệt người . Phải trang bị tri thức cho chính mình , học kiến thức mới làm người ta thông minh lên , những người thông minh sẽ không bao giờ ngừng học hỏi kiến thức mới . Thế kỷ 21 rồi , bây giờ người ta cần gì , có phải là cần nhân tài không ?
Có lần , có một người cho tôi hẳn 50 nghìn , nhờ tôi đứng dưới cửa sổ gào : “ Hồng ơi , anh yêu em ” , gào 100 lần . Tôi tính ra gọi một tiếng mất 5 giây , thời gian cũng tương tự như tôi đi ăn mày một lần , nhưng lợi nhuận đạt được chỉ 500 đồng , còn kém đi ăn mày , thế là tôi từ chối . Ở đây , nói chung một tay ăn mày một tháng có thể đi xin được một nghìn hoặc tám trăm lần . Người nào may mắn thì cùng lắm đi xin được khoảng hai nghìn lần . Dân số ở đây khoảng ba triệu , ăn mày độ chục anh , tức là tôi cứ khoảng mười nghìn người dân mới ăn mày một người . Như thế thu nhập của tôi ổn định , về cơ bản là cho dù kinh tế thế giới đi lên hay đi xuống , tình hình xin tiền của tôi vẫn ổn định , không biến động nhiều .
Trời , tôi phục tay ăn mày này quá !
– Tôi thường nói tôi là một thằng ăn mày vui vẻ . Những thằng ăn mày khác thường vui vì xin được nhiều tiền . Tôi thường bảo chúng nó là chúng mày nhầm rồi . Vì vui vẻ thì mới xin được nhiều tiền chứ .
Quá chuẩn !
– Ăn mày là nghề nghiệp của tôi , phải hiểu được niềm vui do công việc của mình mang lại . Lúc trời mưa ít người ra phố , những thằng ăn mày khác đều ủ rũ oán trách hoặc ngủ . Đừng nên như thế , hãy tranh thủ mà cảm nhận vẻ đẹp của thành phố . Tối về tôi dắt vợ và con đi chơi ngắm trời đêm , nhà ba người nói cười vui vẻ , có lúc đi đường gặp đồng nghiệp , tôi có khi cũng vứt cho họ một đồng xu , để thấy họ vui vẻ đi , nhìn họ như nhìn thấy chính mình .
– Ối ông cũng có vợ con ?
– Vợ tôi ở nhà làm bà nội trợ , con tôi đi học . Tôi vay tiền ngân hàng mua một căn nhà nhỏ ở ngoại thành, trả nợ dần trong mười năm , vẫn còn sáu năm nữa mới trả hết . Tôi phải nỗ lực kiếm tiền , con tôi còn phải học lên đại học , tôi sẽ cho nó học Quản trị kinh doanh , Marketing , để con tôi có thể trở thành một thằng ăn mày xuất sắc hơn bố nó .
Tôi buột miệng :
– Ông ơi , ông có thu nhận tôi làm đệ tử không ?
- Nguồn: Sưu tầm